SGK TARAFINDAN KARŞILANMAYAN KANSER İLAÇLARI HAKKINDA YÜRÜTÜLEN DAVA SÜREÇLERİ

Genetik bir hastalık olan Kanser, vücudumuzun çeşitli bölümlerinde yer alan hücrelerin mutasyona uğraması sonucu toplamda 4 Ana Evreden ve birçok türden oluşan, her bireyde farklı tedavi edilmesi ve tedavi sonrası takip edilmesi gereken bir hastalık türüdür. Gelişen Dünyamızda kanser hastalığı tedavisi başlangıca nazaran çok ilerleme kaydetmiştir. Çağımızda kanser tedavisi gören vatandaşlarımızın, Akıllı İlaç ve İmmünoterapi adı verilen tedavi yöntemleri ile hastalıklarının tedavisinde büyük ilerleme kaydettiği şüphesizdir.

Ancak ne yazık ki ülkemizde birçok akıllı ilaç ve immünoterapi tedavilerinin SGK tarafından karşılanmadığı da acı bir gerçektir. Bu durum hasta vatandaşlarımız nezdinde büyük mağduriyetler yaratmaktadır. Söz konusu ilaçların bedellerinin fazla tutarlı olması hali vatandaşlarımızın Anayasal hakkı olan sağlıklı yaşam haklarına ulaşmasının önünde bir engel teşkil etmektedir. Anayasamızın 56. Maddesi uyarınca; “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.” Bu hukuka aykırılığın önüne geçmek adına ne yazık ki hasta vatandaşlarımızın dava açması gerekmektedir. Son yıllarda kanser tedavisinde kullanılan Akıllı İlaç ve İmmünoterapi ilaçlarının SGK tarafından karşılanması talebiyle açılan davalar kabul görmektedir. Ancak belirtmek gerekir ki kanser hatalığı evresine göre çok hızlı seyir eden ve ölümcül bir hastalıktır. Günümüzde ki yargılama süreçlerinin uzun süreli olduğu göze alındığında, ana konusu yaşam hakkı oluşturan işbu davamızın sonuçlanmasından evvel davanın en başında görevli yargı koluna göre İhtiyati Tedbir veya Yürütmeyi Durdurma Kararları alınması çok elzem bir durum oluşturmaktadır.

Bunun yanı sıra SGK TARAFINDAN KARŞILANMAYAN KANSER İLAÇLARI ve diğer ilaçlar bakımından İhtiyati Tedbir veya Yürütmeyi Durdurma Kararları alınması için dava dilekçesinin çok iyi hazırlanmasının gerektiği ve davacı müvekkile ait gerekli sağlık tetkikleri ile raporların mutlaka dosyanın en başından itibaren titizlikle araştırılıp konusunda uzman bilirkişilerce (Hukuk Büromuzun danışmanlık aldığı birçok Radyasyon Onkoloğu ve Medikal Onkolog bulunmaktadır.) değerlendirilip talebin en özet / yalın hali ile Mahkemeye izah edilmesi gerektiği de unutulmamalıdır.

Titiz ve ehil bir çalışma süreci sonrası Davanın en başında alınan İhtiyati Tedbir ve Yürütmeyi Durdurma kararı sayesinde hasta vatandaşlarımız ilaçlarına kavuşabilmektedir. Aksi halde (İhtiyati Tedbir veya Yürütmeyi Durdurma Kararı alınamaması) halinde davadan hızlı bir pozitif geri dönüş alınması ne yazık ki imkansızdır. Bu sebeple vatandaşlarımızın bu tür davaları açarken gerekli hukuki danışmanlığı almalarını tavsiye ederiz.

İLAÇ MASRAFININ DAVA SÜRESİNCE KARŞILANMASINA İLİŞKİN

TEDBİR KARARININ ÖNEMİ

Kanser tedavisinde kullanılan Akıllı İlaç ve İmmünoterapi ilaçlarının SGK tarafından karşılanması özellikle ekonomik durumu söz konusu pahalı ilaçları karşılamaya elverişli olmayan vatandaşlarımız açısından içeriğinde yaşam hakkı barındıran acil bir taleptir. Davaların sonuçlanmasının beklenilmesi halinde telafisi mümkün olmayan zararların ortaya çıkması pek muhtemeldir. Telafisi mümkün olmayan zararlara örnek verilmesi gerekirse; Hukuki sürecin tamamlanması bekleyen hasta vatandaş hayatını bu bekleme sürecinde kendisine lazım olan Akıllı ilaç veya İmmünoterapi ilacı tedavisini maddi imkansızlıklar sebebiyle uygulayamadığı için hayatını kaybedebileceği gibi, 2. Evrede olan hastalığının 4. Evreye taşınması hali de gerçekleşebilir. Hal böyle olunca açılan davanın da bir anlamı kalmayacağı gibi Anayasada güvence altına alınan sağlıklı yaşam hakkı da haliyle tesis edilememiş olur. Bu sebeple açılan davada hızlı bir şekilde Tedbir kararı alınması çok önemlidir. Tedbir kararlarını aynı gün içerisinde aldığımız bir çok dava dosyamız bulunmakla, Örnek teşkil etmesi adına tarafımızca alınan birkaç tedbir kararına da aşağıdan ulaşabilirsiniz.

DAVA ÖNCESİ SGK’YA BAŞVURU ŞARTI

Konusu gereği İlaç masrafının SGK tarafından karşılanmaması talebiyle açılan davalar, İdari işlemin iptali niteliğinde davalar olup, sonucunda SGK tarafından hukuka aykırı olarak verilen bir kararın iptal edilmesi hedeflenir. Dava da iptali istenen idari işlem, SGK tarafından verilen “Tedavide gerekli akıllı ilaç veya immünoterapi ilacının karşılanması talebini’nin reddi” işlemdir.

Bu sebeple dava açılması sürecinden hemen önce dava konusu ilacın kullanım ve uygulama masraflarının öngörülen tedavi süresince Anayasamızın Sosyal Devlet ilkesine paralel ve tutarlı bir şekilde karşılanması talebiyle Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulmuş olması şarttır. Bu hususta önem arz eden husus bulunduğunuz ildeki doğru SGK kuruluşuna başvurulması gerekliliğidir. Aksi halde kurum içi yazışmaların uzun sürmesi halinde kurum tarafından tarafınıza ulaştırılacak cevap süresi hızı da doğru orantıda seyir edecektir.

Sosyal Güvenlik Kurumu yapılan bu başvuruya Sağlık Uyguluma Tebliği’ni (SUT) gerekçe göstererek hukuka aykırı bir şekilde reddetmektedir. Söz konusu dava ancak bu ret kararından sonra açılabilecektir. Bir başka anlatımla SGK’ya başvurulup red cevabı alınmadan açılan davalar, dava şartı yokluğundan reddedilecek ve ciddi oranda zaman kayıpları meydana gelecektir. İşbu süreçlerin sorunsuz takibi ve hukuki danışmanlık almak için avukata başvurmanın en doğru çözüm yolu olduğu kanaatindeyiz.

ENDİKASYON DIŞI İLAÇ KULLANIMASI ONAYININ VERİLMEMESİ

Kanser tedavisinde kullanılacak akıllı ilaç ve immünoterapi ilaçlarının bedellerinin karşılanması için Sosyal Güvenlik Kurumu ve Mahkemeler çoğunlukla Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan Endikasyon Dışı İlaç Kullanım Onayı olmasını şart koşmaktadır. Son zamanlarda ise söz konusu kurum bu onayı vermekten kaçınmaktadır. Bu şekilde bir engel ile karşılaşılması haline öncelikle İdare Mahkemesinde işbu karara karşı “Yürütmeyi Durdurma Talepli İptal Davası” açılması hususu son derece önem arz etmektedir.

Aksi halde Endikasyon Dışı Onay Olmaması gerekçesi ile Mahkemenin tedbir kararı vermesi ve davanın kabül ile sonuçlanması olasılığı ciddi bir oranda azalmaktadır. Başka bir anlatımla Endikasyon Dışı Onay Olmaması sürecinde dava sayısı ikiye çıkarak. İlaç bedelinin tedavi süresince karşılanması tedbir talepli iptal davası açılmadan önce Endikasyon Dışı Onay Verilmemesine yönelik Yürütmeyi Durdurma Talepli İptal davası açılmalıdır.

ÖDENMİŞ OLAN İLAÇ BEDELLERİNİN İADESİ

Bazı hastalar yasal haklarını yeterli düzeyde bilmediğinden SGK tarafından karşılanmayan akıllı ilaç ve immünoterapi ilaçlarını ilk aşamada kendi maddi imkanları ile temin etme yolunu tercih edebilmektedirler. Ancak belirtelim ki ödenen bu bedellerinde SGK’dan istenmesi mümkündür. Bu nedenle dava öncesinde tedavi için yapılan ilaç harcamaları detaylı bir şekilde belgelenmelidir. Söz konusu ilaç faturaları tedaviyi alan hastanın adına düzenlenmelidir. İlaç kutuları, Reçete, Fatura, Karekod Çıktısı (Hastane ise “Sarf Edildi” yazısı içeren evrak – Eczane ise “Manuel Reçete Bilgileri” içeren Manuel Reçete Girişi sekmesinden işlem yapılan evrak”) ve yine hastaneden temin edilecek olan Kür Tedavi Protokolü isimli evraklar saklanmalıdır.

GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

İlaç masrafının karşılanması konusunda SGK’ya karşı açılacak davalarda görevli mahkeme hastanın ilişkili olduğu Sosyal Güvenlik Kuruluşuna göre değişmektedir.

SGK ve Bağ-Kur sosyal güvencesi altında olan (4/1-a ve 4/1-b) hastaların SGK’ya karşı açacağı davalarda görevli Mahkeme İş Mahkemesi olurken, Emekli Sandığı’nın sosyal güvencesi altında olan (4/1-c) hastaların SGK’ya karşı açacağı davalarda görevli Mahkeme İdare Mahkemesi olacaktır. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerde dava İş Mahkemesi sıfatı ile Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılır.

4/c kapsamında sigortalı çalışan veya emeklilerinin açacağı davalarda da idari yargının görevli olduğu, Uyuşmazlık Mahkemesi kararları ile tespit edilmiştir.

Yetkili mahkeme, iptali istenen ret kararını veren SGK şubesinin bulunduğu yer mahkemeleridir.

AYDA 1 KERE VEYA 2 HAFTADA BİR KULLANILAN

ÖRNEK İLAÇ İSİMLERİ VE GÜNCEL FİYATLARI;

(2023 yılı içindir)

KEYTRUDA	100mg ( Pembrolizumab etken maddeli)	31.923,55 TL
​OPDİVO	100mg (Nivolumab etken maddeli)	24.447,49 TL
TECENTRİQ	1200mg (Atezolizumab etken maddeli)	54.586,09 TL
LYNPARZA	150 mg (Olaparib etken maddeli)	42.587,36 TL
CYRAMZA	100mg Ramucirumab etken maddeli)	21.831,32 TL